Japon Balığı Hastalıkları
Kabızlık:
Beslenme bozukluklarından ortaya çıkan bir sorundur. Tam olarak hastalık denemez ama tedavi edilmez ise balığın ölümüne neden olabilir. Kabızlık belirtisi balığın karnının aşırı şiş olmasından ve ters yüzmesinden anlaşılabilir. Balığınızın kabız olmaması için en güzeli karışım olarak hazırladığınız kendi yemlerinizden vermek ya da bu yemleri karıştırmadan sadece sebze olanlar ile ara sıra beslemektir. Yine de kabızlığa yakalanmış ise diğer yemleri keserek sadece ıspanak ya da bezelye ile besleyin. Dışkı yaptığını gördüğünüz zaman olay çözülmüştür. İleri aşamalarda biraz daha tecrübe isteyen bir işlem olan hint yağı ile anüsten lavman yapılabilir.
Şişmanlık:
Balıklarda fazla ve yanlış beslenme sonucu görülür. Görünüşte zararlı değildir ama üretim yapmak istiyorsanız, balıkların şişmanlıktan yumurtalıklarının yağlanması ve bunun sonucu yavru üretiminin durması sorun yaratabilir. Daha çok protein ağırlıklı beslenen balıklarda karşılaşılır.
Bağırsak iltihabı:
Yemde aşırı tuz bulunması, sürekli kuru yem ile beslenmesi ve tek tip canlı yemin sürekli verilmesi gibi nedenlerle bu hastalık oluşabilir. İltihaplı ve kanlı dışkı ile belirtilerini gösterir. Bu gibi durumlarda balığa verilen yem hemen kesilmeli ve mümkünse balık başka bir akvaryuma alınmalıdır. Hastalık belirtileri kayboluncaya kadar çok az ve değişik yemlerle beslenmelidir.
Buraya kadar anlattığım hastalıklar tamamen beslenme bozukluklarından dolayı ortaya çıkan hastalıklardır. Genelde beslenme belirli bir düzene ve çeşitliliğe sokulduğu zaman düzelirler. Buradan sonra bahsedeceğim hastalıklar ise daha çok parazit, mantar ve bakterilerin yol açtığı hastalıklardır. Bu hastalıklar akvaryumumuza dışardan gelen hastalıklardır. Akvaryuma eklenen bitkiler, yeni alınan bir balıklar ve canlı yemler ile akvaryuma girerler ve bazen tüm balıklarımızı kaybetmemize sebep olabilirler. Bu tip hastalıklarla karşılaşmamak için;
- Yeni ekilecek bitkiler bir litrelik su kabı içinde dezenfektan eklenerek 1-2 saat bekletilmeli ve ondan sonra akvaryuma dikilmelidir.
- Yeni alınan balıklar karantina akvaryumunda bir hafta kadar izlenmeli ve suları ana tank suyu ile dönüşümlü olarak az miktarda karıştırılarak değiştirilmelidir.
- Bilinmeyen, markasız ve steril olmayan yemler kullanılmamalıdır.
- Canlı yemler kaynağı bilinmiyor ise kullanılmamalıdır.
- Balıkların beslenmesine ve akvaryum suyu kalitesine dikkat edilmelidir.
Bütün bunlara dikkat etmemize rağmen yine de akvaryumlarımıza şanssızlık sonucu bu zararlılar girebilir. O zaman hastalığı zamanında teşhis etmeli ve hemen tedaviye başlamalıyız.
Mantar Hastalığı:
Mantar, sağlığı bozulmuş, yaralı balıklarda kolaylıkla ortaya çıkabilen bir hastalıktır. Sağlıklı balıklara zararı dokunmaz. Bir salgın tehlikesi yoktur. Kötü beslenme, bakımsızlık, yaralanma, ani ısı ve su değişimi sonucu direnci kırılan balıklar tehlike altındadır. Yaralarda ve deride bozulma, pamuksu görüntü almış deri parçaları, iştah kaybı, saklanma şeklinde belirtiler gösterir. Balığın mantarlı bölgesine akvaryumcularda bulunabilecek mantar ilaçlarından sürülebilir. Bu işlem için balık karantina akvaryumuna alınmalı ve su sıcaklığı 30 dereceye kadar yükseltilmeli ve düzenli bir havalandırma yapılmalıdır. Bir hafta kadar ilaçları açıklamalarına göre kullanmalıdır.
Beyaz Benek:
Deri ve yüzgeç üzerinde oluşan beyaz küçük noktacıklardır. Her noktanın içerisinde bir parazit bulunur. Belirli bir gelişimin sonunda parazit üreme amacıyla balıktan ayrılır ve akvaryumun dibine çöker. 24 saat içinde parçaya ayrılarak çoğalır ve diğer balıklara bulaşır. Hemen önlem alınmadığı takdirde akvaryumda salgın başlayacaktır. Parazit hiçbir zaman balığın üzerinde yok edilemez. Akvaryumculardan temin edeceğiniz beyaz benek ilaçları kullanılmalıdır. Bir diğer yöntem ise metilen mavisi kullanmaktır. Balıkları kumsuz ve bitkisiz başka bir akvaryuma alarak metilen mavisi su miktarına göre belirli oranlarda kullanılmalıdır. Akvaryum suyu kullanım sırasında mavi renge dönüştürecektir. Su çok iyi havalandırmalı ve haftada bir 1/2 oranında değiştirmelidir. Hastalık takip edilerek parazit görülmeyene kadar bu işleme devam edilmelidir.
Kara Benek:
Balığın vücudundaki kist halinde koyu renkli beneklerdir. Kist şeklinde görülen bu lekelerin altında yuvalanmış parazitler bulunur. İlk iş eğer akvaryumda sümüklü böcek varsa temizlemektir. Çünkü parazit ara hayvan olarak sümüklü böcekleri kullanır. Akvaryumcularda bulabileceğiniz Nitrofurazon ihtiva eden ilaçlar kullanmalıdır. Tedavi banyo şeklinde yapılmalıdır.
Balık Sülüğü:
Balık üzerinde yaşayan bir parazittir. Paraziti taşıyan balık, ondan kurtulmak için anormal hareketler yaparak kum, taş ve otlara sürtünür. Bu belirtileri gösteren balıklar, %3 oranında eritilmiş tuzlu suyla banyo yapılmalıdır. Su sıcaklığı akvaryum suyu sıcaklığı ile aynı olmalıdır. Bu banyo sülüklerin düşmelerini sağlar. Düşmeyenler olursa bir cımbızla alınabilir.
Balık Yengeci:
Balık, devamlı huzursuz bir hareketlik içindedir. Gözle rahatça görülebilen parazit, başındaki iki koluyla balığa tutunur ve kanını emerek beslenir. Bu belirtileri gösteren balıklar, %3 oranında eritilmiş tuzlu suyla banyo yapılmalıdır. Su sıcaklığı akvaryum suyu sıcaklığı ile aynı olmalıdır. Düşmeyen parazitler bir cımbız yardımıyla balığın gövdesinden alınır. Bu işlem sırasında balığı fazla zedelememeye dikkat edilmelidir. Yengecin ayrıldığı yerde balık üzerinde küçük bir kızarıklık kalır. Bu kızarıklık zamanla geçer.
Patlak Göz:
Balık da gözün birisi ya da her iki birden yuvasına sığmayacakmış kadar şişerek patlar ve ileri aşamalarda kör olur. Çok nadir de olsa her iki gözünü de kaybeden balık bu şekilde yaşayabilmektedir. Nitrofurazon ihtiva eden bir ilaçla balık karantina akvaryumunda ilaçlanmalı ve şişlik kontrol altına alınıncaya kadar tedaviye devam edilmelidir. Şişen gözler genellikle eski haline gelmez fakat şişmesi veya patlaması engellenmiş olur.
Pamukçuk:
Balığın baş kısmında özellikle de ağız çevresinde oluşan beyaz mantar tabakası ile kendisini belli eder. Bu hastalık tedavisinde balık karantina akvaryumuna alınır. Ana akvaryum dezenfekte edilir. Balık 10 lt ye 100 mg Terramycin’le tedavi edilir. 2 gün içinde hastalık belirtileri kaybolur. Garantilemek için, hastalık kaybolduktan sonra bir gün daha işleme devam edilmelidir.
Kuyruk Erimesi:
Tülsü kuyrukları olan ve çok renkli balıklarda sıkça rastlanan bir hastalıktır. Kuyruk ve yüzgeçlerde kırmızı beneklerle başlar ve uç kısımlarından erimeye başlar, gövdeye doğru yayılır. Erime gövdeye geçince ölüm kaçınılmaz olur. 10 lt suya 250 gr eritilmiş kaya tuzu ile balık banyo yaptırılmalıdır. Eğer akvaryumda tüm balıklarda görülmeye başlamış ise akvaryuma kaya tuzu eklenir. İkinci bir tedavi yöntemi ise akvaryuma 10 lt ye 750 mg. terramycin gelecek şekilde ilaçlamaktır. Kısa sürede hastalı tedavi edilir.
Pul dökülmesi:
Oksijen yetersizliğinde olduğu gibi balık su yüzeyinde yakın yüzer, hareketleri ağırdır ve pullarının bir kısmı dökülmüştür. İlerleyen safhalarda pullar tamamen dökülür. Hasta balık karantina akvaryumuna ayrılır ve ana akvaryumun suyu tamamen değiştirilip dezenfekte edilir. Tamamen iyileştirme garantisi olmasa da, Chloromycetin tedavisi 10 lt ye 600 mg gelecek şekilde uygulanır.
Balık Veremi:
Fazla hareketli olmayan balık, refleksleri zayıf, iştahsız ve zayıflamıştır. İnsanlarda görülen gerçek verem mikrobunun yarattığı bir hastalıktır. 100 lt suya 2 gr. Streptomcin veya Para Amine Salisilic acid ile su ilaçlanır. Tek bir balıkta belirti varsa karantina akvaryumunda bu işlem yapılmalıdır.
Hidrokoride ve Libellula:
Cilt üzerinde oluşan sarı lekeler ile kendini gösterir. Daha çok solungaçlara yakın yerlerde gelişir. Balığa vantuzlarıyla yapışarak süratle çoğalır. Tedavide geç kalınırsa özellikle yavru balıklarda çok ölümcüldür. %5 lik Metilen mavisi ile 10 lt suya 5 damla karıştırılmalıdır. Bir haftalık tedaviden sonra akvaryumun suyu tamamen değiştirilir. Değiştirme sırasında su sıcaklığının aynı olmasına dikkat edilmelidir. Bütün bitkiler dezenfekte edilir ve aynı işlem bir hafta sonra bir kez daha yapılır. Tedavinin başka bir yöntemi ise parazitlerin toplanmasıdır. Bu yöntemde akvaryumun tamamen karartılır. Sadece bir yerden küçük bir açıklık bırakılır ve buraya konulacak cam parçası üzerine parazitlerin ışık almak için toplanması sağlanır. Daha sonra cam sudan çıkarılarak parazitlerden kurtulmak mümkün olabilir.
