Bitkili akvaryum kurulumu, evinizde doğadan bir parça olarak mekanınıza huzur katan ve göz dolduran canlı bir dekorasyonun yapılandırılmasıdır. Peki evinize, işyerinize bir bitkili akvaryum kurmaya karar verdikten sonra dikkat etmeniz gereken unsurlar nelerdir? Bitki akvaryumu nasıl kurulur?
Bitkili Akvaryum Kurulumunda Tankın Konumu
Akvaryumunuzu kurmaya başlamadan önce evin neresinde konumlanacağına karar vermelisiniz. Akvaryumunuzu kuracağınız yer öncelikle direkt güneş almamalıdır. Direkt güneş akvaryumunuzun gelişimini kontrol etmenize engel olur ve yosunlanma problemleri yaşayabilirsiniz. Bunun yanında insan, ses ve ışık gibi unsurların yoğun olmadığı bir yer seçilmesi akvaryumunuzdaki canlıların huzuru ve sağlığı açısından da iyi olacaktır. Ayrıca akvaryumda yapacağınız tasarım da konumlanacağı yere göre değişebilir. Örneğin odanın tam ortasına kuracağınız bir akvaryumda ada (merkezi odaklı) bir tasarım uygulayıp 4 cepheden de görünür olmasını isteyebilirsiniz.
Bitkili Akvaryum Kurulumunda Ön Hazırlık
Kurulumdan önce yapmanız gereken hazırlık tabii ki tankınızı sipariş etmek, ardından da tanka uygun filtrasyon, aydınlatma, CO2 gibi ekipmanları temin etmek olacaktır. Burada dikkat edilmesi gereken husus ise araştırma yapmadan harcama yapmamak olacaktır. Yanlış yaptığınız her seçim size yeni bir maliyet çıkartır ve projenizin finale ulaşmasını geciktirir. Bitkili akvaryumlarda tank hacminin en az 4 ila 8 katı debiye sahip bir filtrasyon bitkilerinizin ihtiyacı olan akıntıyı sağlayabilirken, aşırı akıntı canlılarınızı yorgun düşürüp hastalanmalarına sebep olabilir. İstediğiniz donanımların kalite ve performans özelliklerini iyi araştırmalısınız. İnternetteki diğer site ve forumlarda almayı düşündüğünüz ürünü daha önce kullanan hobicilerin yorumlarına başvurabilirsiniz.
Hardscaping
Alman stili bir akvaryum tasarlamıyorsanız eğer hardscape yapacağınız tasarımın iskeletini oluşturacak demektir. Hardscape bitkili akvaryum tasarımının kaya, kum ve köklerle susuz olarak tasarlanması aşamasıdır. Hardscape çalışması susuz yapıldığı için yaptığınız tasarım içinize sininceye kadar değişiklik yapabilir, arkadaşlarınızın ve diğer hobicilerin fikirlerini alabilirsiniz. Hardscaping, tasarımın ana iskeletini oluşturacak tasarım süreci olduğundan aceleye getirilmemesini tavsiye ederiz. Aynı zamanda hardscape yapılırken tankın uzun sürede yaşayacağı deformasyonları da göz önünde bulundurmak gerekir. Örneğin kullandığınız bitki kumu yüksek noktalarda zamanla yer çekimine yenik düşerek erezyona uğrayabilir. Bu durumda kaymamasını istediğiniz bölgelerdeki kumu plastik destekler veya kayalar ile destekleyebilir ayrıca kaya ve kökleri birbirine yapıştırarak estetik bir görsellik elde edebilirsiniz. Hardscaping tasarımsal bir çalışma olduğu kadar yapısal bir çalışmadır da. Tasarımda konumlandırdığınız kayaların zamanla yer çekimi ve akıntıya yenik düşerek akvaryum içinde devrilmesini ve tankınızın camına çarpıp kırmasını istemezsiniz. Hardscaping de dikkat edilmesi gereken bir nokta da köpük (strafor) kullanımıdır. Tankınızı konumlandıracağınız mobilya ile tankınız arasına yerleştireceğiniz ince bir tabaka strafor taban camının esnemesini ve ilerde çatlamasını engeller. Ayrıca zemine koyacağınız sert ve ağır kayaların altına strafor koyarak taban camınızı güvenceye alabilir, tankınızı daha emniyetli bir hale getirebilirsiniz.
Hardscape Seçimi
Tasarımınıza geçmeden önce mutlaka aklınızda bir fikir olsun ve bu fikre uygun kaya, kök ve kumları temin etmeye çalışın. Yerel veya sanal akvaryum mağazalarından bu dekorları temin edemiyorsanız dekorasyoncuların sıkça uğradığı taş marketleri ziyaret edebilir, doğa gezilerine çıkabilirsiniz. Doğa gezilerinden elde ettiğiniz materyellerde dikkat etmeniz gereken birkaç unsur vardır. Bunların ilki malzemelerin suya salınım yapmamasıdır. Örneğin topladığınız kayaların suya salınım yapıp yapmadığını üzerine birkaç damla tuz ruhu dökerek tespit edebilirsiniz. Tuz ruhu dökünce bir kabarma oluyorsa taşınız salınım yapıyor demektir.
Ağaç kökleri ve dalları için ise ayrı işlemler yapılması gerekir. Öncelikle topladığınız ağaçların ölü ve kuru olduğundan emin olmalısınız. Değilseniz bir süre fırında bekleterek bunu sağlayabilirsiniz. Ağaç dalları doğal ortamında içinde tanin maddesi bulundurur. Tanin maddesi canlılar için zararlı değildir ancak suyunuzu çay rengine döndürebilir. Tanin maddesi ve diğer maddelerden ağaçları arındırmak için sürekli kaynatma ve su değiştirme yoluna gidilir, ta ki kaynatılan su renk değiştirmeyene kadar. Bu işlemi ağacın sahip olduğu tanin miktarına oranla 10-15 defa tekrar etmeniz gerekebilir.
Bitkili Akvaryum Zemini Hazırlamak
Bitkili akvaryumda zemin, hem bitkilerin ihtiyacı olan gübrenin sağlanması hem de filtrasyon açısından hayati değer taşır. Her ne kadar sump veya dış filtre gibi donanımlar bitkili tankın filtrasyonunu sağlasa da akvaryum zemini yararlı bakterilerin tutunması için çok geniş bir bakteri yatağı sağlar. Bu yüzden bitkilendireceğiniz alanlarda, bitkili akvaryum için özel üretilmiş bitki kumları kullanmak gereklidir. Bitkilendirmeyeceğiniz alanlarda ise gözünüze güzel gelen, tasarıma uygun bulduğunuz, su değerlerini etkilemeyecek yani salınım yapmayacak silis kum gibi kum tiplerini tercih edebilirsiniz. Kumunuzun yüksekliği en az 3-4cm olmalıdır. Hardscape’inizi hazırlarken de kumunuzu akvaryumun arka camına doğru yükselterek tankınıza derinlik hissi kazandırabilirsiniz. Bu işlemleri yaparken kum düzenleyici gibi aparatlar işinizi kolaylaştıracaktır. Ayrıca zemininizde engebeler, çukurlar, yükseltiler oluşturarak da tasarımınıza daha doğal bir görüntü kazandırabilirsiniz.
Softscaping Aşaması
Softscaping yani akvaryumun bitkilendirilmesi uzun zaman alan bir süreçtir. Öncelikle ekeceğiniz bitkilerin köklerinin çabuk gelişip kumunuza kolay tutunması için kaliteli ve sağlıklı bitkiler tercih etmelisiniz. Ayrıca bitkilerin satın alım süreci de önem taşır. Türüne bağlı olarak, günlerce kargoda yol alan bir bitki ışık ve besin alamadığı için kondisyonunu kaybedebilir. Bu yüzden siparişlerinizi softscaping yapacağınız güne yakın bir zamanda elinizde olacak şekilde önceden siparişini vermelisiniz.
Softscaping’de Bakım Araçlarının Önemi
Softscaping saatlerce sürebilen bir süreçtir. Bu yüzden çalışma alanınızı ve araçlarınızı önceden hazırlamalısınız. Bitkilendirmeye başlamanızdan itibaren saatler geçebileceğinden, ilk diktiğiniz bitkiler nemsizlikten kuruyabilirler. Bu yüzden bitkilerinizi daha önce kimyasal madde konulmamış bir sprey ile sık sık nemlendirmeniz gerekecektir. Bitkilendirmeyi bitki köklerine zarar vermeden, kendinizi yormadan, elinizin giremeyeceği yerlere de ulaşarak hızla yapabilmek için bitki cımbızı, bitki makası, kum düzenleyici gibi araçlar işinizi oldukça kolaylaştıracaktır.
Bitki dikiminde kısa bitkileri ön plana, orta boydaki bitkileri orta plana, uzun ve yukarı uzayan bitkileri ise arka plana dikerek tasarımınızı daha izlenebilir ve derinlikli kılabilirsiniz.
Bitkili Akvaryum Kurulumuna Start Verilmesi
Bitkili akvaryumunuzun tasarımı artık tamam olduğuna göre suyunuzu ekleyebilir ve sisteme start verebilirsiniz. Suyunuzu doldururken mutfak kabı gibi basit bir aparatla suyun tazyiğini dağıtıp tasarımınızın bozulmasını engelleyebilirsiniz. Akabinde filtreniz, ısıtıcınız, aydınlatmanız, CO2 sisteminiz gibi ihtiyaç duyduğunuz ekipmanları fişe takıp sisteminize start verebilirsiniz. Aydınlatma ve CO2sisteminizi zaman ayarlı priz kullanarak düzenli saatlerde çalıştırmalısınız. İlk olarak tankınıza bakteri kültürü ekleyip nitrojen döngünüzün oluşumunu hızlandırmalısınız.
Örnek Bitkili Akvaryum Kurulumları
Bitkili akvaryum kurulumu teferruatlı bir süreç olduğu için bu hobide eğer yeni iseniz aşağıdaki video gibi kurulum örneklerini inceleyip hoşunuza giden birini taklit etmek işinizi kolaylaştırabilir. Bitki seçimi, zemin malzemesi seçimi, aydınlatma ihtiyaçlarının tespiti gibi uzmanlık gerektiren noktalarda hata payınızı en aza indirgeyebilirsiniz. Taklit etmek kelimesi pek hoşunuza gitmeyebilir ancak tasarımınızda kullandığınız her tür hardscape materyeli eşsiz bir parça olduğundan tasarımınız taklit ettiğiniz tasarımdan mutlaka farklı görünecektir. Ancak başarısını taklit etmiş olacaksınız.
